Dora – Bir Histeri Vakasının Analizinden Parçalar (Sigmund Freud)
Freud Dora’yı çok kısa süreliğine analiz edebilmiş ve
Dora’nın kendi isteğiyle tedavi yarıda bırakılmıştır. Bu yarım bırakılmış tedavi
Freud’un ‘’Aktarım’’ kavramını geliştirmesinde çok büyük öneme sahip olmuştur.
Freud bu eserinde histerinin, psikolojik travmadan ya
da hastanın cinsel yaşamındaki sorunlardan kaynaklandığını öne sürer. Freud
kendini ‘’kazı çalışması yapan bir arkeloğa’’ benzeterek, Dora’nın kendi geçmişi
ve aile geçmişi hakkında bilgi almaya başlar. Freud, Dora'nın Bay K ile
durumundan dolayı cinsel heyecan uyandırması gereken bir deneyimden iğrenmesini
garip bulur ve bu iğrenmeyi histeri sebebi olarak açıklar ve duygulanımın bu ‘’tersine
çevrilmesinin’’ Dora'nın histerisini kanıtladığını öne sürer.
Daha sonra Dora’nın rüyalarına odaklanmaya başlamış. Freud,
rüyaların belirli öğelerini daha bastırılmış ve sansüre uğramış arzuları temsil
eden semboller olarak gördü. Dora'nın babasıyla yakın ilişkisinin ve Bay K ile yaşadığı
durumun rüyada sembolize edildiğine inanmıştı. Freud, Bay K'nin Dora’nın rüyasında
temsil edildiğine inanıyordu, bu nedenle, babasına olan sevgisini göstermek
için onu habersiz bir şekilde ‘’tersine çeviren’’ bir sembolle uyandıran babası
tarafından (Bay K.) temsil edildi. Bay K daha önce ona bir mücevher kutusu
hediye etmişti ve 'mücevher kutusu' terimi o zamanlar aynı zamanda kadın cinsel
organını temsil ettiği için Dora bu mücevher kutusunu korumak için can
atıyordu. Ve rüyasında bu tutkuyu gözlemlemiş.
İkinci rüyayı yorumladığında Freud, tren istasyonunun
sembolik olarak ‘’fallik imge’’ olduğunu varsaydı ve Dora'ya rüyanın "bakireliğini
bozma " fikirlerini temsil ettiğini söyledi ve Bayan K. ile olan
deneyiminden dokuz ay sonra hissettiğini iddia ettiği apandisit deneyimini bir
doğum fantezisi olarak açıkladı.
Freud, histerik semptomların birincil cinsel doyuma,
yani mastürbasyona dönüşü temsil ettiğini ileri sürmüş. Freud'a göre, bu tür
bir etkinlik ‘’yüceltmenin’’ eksik olduğunu ve bir zamanlar bilinçli olan
mastürbasyon fantezilerinin bastırılmış kalıntılarının histeri şeklinde geri
döndüğüne inanıyordu.
Freud için sorunun kökü, Dora'nın babasına yönelik ödipal
dürtüleriydi. Bu içgüdüsel, bastırılmış arzuların Bay K ile yaşadıklarından sonra
geri döndüğü ve Dora'nın babasını ve Bay K'yi sevdiği ve arzuladığı ayrıca Bayan
K’ya yönelik eşcinsel özlemler beslediği sonucunu düşünmesine neden oldu. Freud,
Dora'ya bunun nedeninin çocukluk mastürbasyonunun olduğunu söyledi. Histerik
öksürüğünü babasıyla cinsel ilişkiye girme isteğini temsil ettiği şeklinde
yorumladı Dora’ya. Freud Dora'nın yorumlarını kabul etmeyi reddetmesinin
“babasının bastırılmış sevgisinin ve cinsel arzusunun gücünün bir göstergesi”
olduğunu ifade eder.
Daha sonraki eserlerinde ‘’aktarım’’ olgusunu tam
olarak görebilseydi, tedavinin Dora’nın kendi isteğiyle yarıda kesmesine engel
olabileceğini itiraf eder.
Yorumlar
Yorum Gönder